ETH Temmuz’a kadar 5000$ olacak mı? (Berlin ve Londra Güncellemeleri)
Ethereum, 2.0'a giderken önemli güncellemelerle protokolü daha iyi hale getirmeye devam ediyor. Merkeziyetsiz olan Ethereum birçok geliştiricinin güncelleme önerileriyle ilerliyor. Bu güncellemelere genel adıyla EIP (Ethereum Improvement Proposal) deniyor. Bu geliştirmelere şu an Serenity'nin (Ethereum 2.0) sorunsuz ve başarılı gerçekleşmesi için zemin hazırlaması da diyebiliriz. Yani asıl amaç ETH 2.0 ana güncellemesine gidene kadar açıkları kapatmak ve platformu hazır hale getirmek diyebiliriz.
Bu yazıda 2.0'a giden yolculukta 1.0'ın son güncellemelerini ele elacağız ve bu güncellemeler ne içeriyor, hangi iyileştirmeler içeriyor, ne zaman geldi veya gelecek, Ethereum’da hangi fiyatları görebileceğiz bunlara değineceğiz.
Berlin Güncellemesi
Ethereum’un #12244000 bloğunda bugün (15 Nisan) gerçekleşen güncellemesiyle Ethereum, Serenity’e bir adım daha yaklaştı. Bu Berlin Hardfork’u teknik bir güncelleme olsa da olabildiğince sadeleştirerek anlatmaya çalışacağım.
Uzun zamandır gündemde olan Berlin’in, 2020 yaz aylarında hayata geçmesi bekleniyordu ancak çalışmalar, merkeziyetsizlik açısından risk teşkil eden unsurlar nedeniyle ertelendi. Berlin güncellemesini ise Temmuz ayında Londra takip edecek.
Berlin Hardfork’u ile gelen EIP’ler Ethereum protokolündeki gaz fiyatlarında yapılan değişiklikler gibi çeşitli sorunları ele alıyor. Berlin paketi; EIP-2565, EIP-2929, EIP-2718 ve EIP-2930 olmak üzere dört farklı tasarıdan oluşuyor.
EIP-2565, Ethereum akıllı sözleşmeleri için daha geniş bir kriptografik işlem yelpazesinin kullanımını teşvik edecek. EIP-2718 işlem türü açısından yeni bir tanımlama ortaya atıyor. Önerilen bu tipi hayata geçirmek ise oldukça zor, çünkü işlem tipleri için geçmişten de yararlanmak gerekiyor. İyileştirme öneri serisinin üçüncüsü olan EIP-2929 ile Mod-Exp gaz maliyetleri bir önceki seride düşükken, bu serinin gelmesiyle birlikte biraz yükselecek. Alınan bu karar düğümlerin bilgisayar korsanları tarafından saldırıya (DDoS) davet edilmesinin ucuzluğundan kurtulmak için tasarlanmış görünüyor. Serinin dördüncü ve son iyileştirmesi EIP-2930 olarak karşımıza çıkıyor. EIP-2930, ucuz erişimi hedeflemektedir. Liste dışı erişimi de mümkün kılan bu öneri “isteğe bağlı erişim listesi” olarak adlandırılıyor. Berlin’le birlikte gaz maliyetleri ve ölçeklendirme problemlerine karşın bir çözüm aranmış olacak. Tabanı rahatlatmaya yönelik atılan bu adımlar ise bir sonraki Hard Fork’a açılan önemli bir kapı olacak.
Çok teknik olduğunu biliyorum ancak kısaca anlaşılır şekilde bahsedecek olursak, Berlin güncellemesi ile, eskiye göre biraz olsun işlem ücretlerinin uygun maliyetli olmasını sağlanacak. Konsensus’a EIP-2718 ile yeni bir işlem türü gelmiş olacak. Ek olarak EIP 2919 ile işlem kodlarına erişimin gaz ücretlerini 3 katına çıkararak DDoS (toplu servis) saldırılarının önüne bir nebze olarak geçilmiş olunacak.
Londra (London) Güncellemesi
Temmuz’da hedeflenen Londra güncellemesi gerçekleşmeden önce test zincirleri Haziran ayından itibaren çatallanmaya başlayacaktır. Bu güncellemede; ETH 1.0'ın ücret değişikliklerine, kazım zorluğunun artırılmasına ve ETH 2.0'ı kolaylaştıracak adımlara başlanacaktır.
Aslında 2019'dan bu yana Vitalik’in önerdiği EIP-1559 önerisi bu güncellemeyle birlikte hayata geçecek. EIP-1559 önerisi diğer önerilere nazaran daha populer, peki bunun sebebi ne?
Tabiki EIP-1559'un özellikleri;
- Cüzdanların transfer ücretlerini daha makul hesaplamasını sağlamak.
- Ağda yapılacak transfer onay gecikmelerinin önüne geçmek.
- Ethereum ağını daha kullanıcı dostu yapmak.
- Ethereum ağında artan aktiviteye bağlı olarak arz ayarlaması yapmak.
EIP-1559 ile bloklar yoğunluklara göre dinamik olarak büyüyecek veya küçülecek. Böylelikle işlemlerin onay sürelerinde iyileştirme yapılmış olunacak.
Ethereum’daki halihazır modele göre madenciler hem kazdıkları blok ödüllerini hem de onayladıkları transfer ücretlerini alırlar. Ancak EIP-1559 ile sadece kazım ödülleri alacaklar, onayladıkları transferler için ödül alamayacaklar onun yerine yeni bahşiş sistemi devreye girecek.
Onaylanan transfer ücretleri artık madencilere gitmeyip imha edilecek. İşlemler için ödenen blok başına minimum ücretler (Base Fee) belirlenecek, bu ücretler ise her blok tamamlandığında yakılacak. Bu da Ethereum’u deflasyonist yapacak. Kısacası şu anki sistemde madencilere giden bu para EIP-1559 güncellemesinden sonra imha edilecek, satış tahtasını girmeyecek ve Ethereum’un değerini düşüren önemli bir etken ortadan kalkmış olacak.
Bu Londra güncellemesiyle zorluk seviyesi artacağından dolayı madenciler için Ethereum ağı artık çekici olmayacak. Bu iyileştirmenin, 2.0'a geçişin hazırlığı için yapıldığı da yorumlanıyor. Kısacası, Temmuz ayında Londra güncellemesiyle hatrı sayılır derecede düşük gaz ücretleriyle karşılaşabiliriz.
Şanghay (Shanghai) Güncellemesi
Peki, Ethereum London Hard Fork’undan sonra sırada ne var? Şanghay güncellemesi…
Bu güncelleme, Serenity’e geçişin en önemli adımı olma ihtimalini şu an için koruyor. Birçok detayı henüz belli olmasa da 2021 Ekim ayında gelmesi planlanan bu güncelleme, önceki İstanbul, Berlin veya Londra gibi EIP’ler gibi değil de, direk olarak Ethereum’un Ethereum 2.0'a geçişinin resmiyet kazanacağı bir hard fork olabilir. Detayları zamanla öğreneceğiz.
Ethereum ne zaman 5000$ olacak?
Her ne kadar ETH 2.0 esas odağımız olsa da bu Ethereum Geliştirme Önerileri (EIP’ler) de Ethereum fiyatına etki edecek önemli gelişmelerden.
15 Nisan ile Berlin güncellemesine geçmiş bulunuyoruz. Temmuz ayında ise meşhur EIP-1559'un olduğu Londra güncellemesini göreceğiz. Yatırım tavsiyesi olmamakla birlikte, Temmuz ayına kadar içinde bulunduğumuz boğa koşusu ile beraber Ethereum’un 5000$ seviyelerini görebileceğini düşünmek zor olmaz. Bu fiyat tahminlerini tamamen bir varsayım olduğunu unutmayın çünkü Londra güncellemesinde bir hata, bir erteleme söz konusu olduğunda bu fiyatın ihtimalini düşürebilir. Bu yazıyı yazdığım sıralarda Ethereum’un fiyatı 2390$ seviyelerinde.
5000$ seviyelerini görme ihtimali var çünkü, Ethereum’un şu an yüksek gaz ücretleri ve işlem süreleri en büyük sorunlarından, birçok rakip protokol, Cardano, Polkadot gibi Ethereum’un kullanıcılarını çekmeye başladı bile. Ancak, bu sorunlara Temmuz ayında çözüm gelmesiyle Ethereum’un hakettiği seviyelere çıkacağını düşünüyorum.
Buralara kadar okuduğunuz için çok teşekkürler…
Beni Twitter’dan da takip etmeyi unutmayın, sağlıkla kalın…
.
.
